Truyền cảm hứng sống đẹp

Em Đàm Phương Nam Hải, học sinh lớp 9A3, Trường Trung học cơ sở Nguyễn Đăng Đạo (phường Kinh Bắc, tỉnh Bắc Ninh) có niềm đam mê lớn với những cuốn sách. Với em, đọc sách không chỉ là sở thích mà còn là hành trình khám phá bản thân, nuôi dưỡng tâm hồn và bồi đắp tri thức, bản lĩnh. Tủ sách của gia đình em hiện có hàng trăm đầu sách với nhiều thể loại. Mỗi ngày, em duy trì thói quen đọc tối thiểu 30 phút, ghi chép những điều tâm đắc, suy ngẫm và rút ra bài học, vận dụng vào thực tế. Nhờ đó, cậu học trò có vốn từ phong phú, khả năng diễn đạt mạch lạc và tư duy phản biện sắc bén giúp em tự tin và thành công ở mọi sân chơi. Từ năm lớp 7 đến nay, em liên tiếp giành giải Nhất cuộc thi hùng biện tiếng Anh toàn quốc; ba lần đạt giải Trạng nguyên tiếng Anh toàn quốc; giải Nhất cuộc thi tìm hiểu an toàn giao thông quốc gia; cùng nhiều giải Nhất, Nhì cuộc thi Đại sứ Văn hóa đọc cấp tỉnh.

Tại cuộc thi Đại sứ Văn hóa đọc toàn quốc năm nay, bài dự thi của Nam Hải gây ấn tượng bởi chiều sâu cảm xúc và cách phân tích tinh tế tác phẩm kinh điển "Ông già và biển cả” để giới thiệu đến mọi người. Cùng với tóm tắt, phân tích nội dung cuốn sách, Hải còn gửi gắm thông điệp sống rõ ràng, nhân văn và thuyết phục sau khi đọc tác phẩm. Nhân vật ông lão Santiago trong sách dù đơn độc, gặp muôn vàn hiểm nguy nhưng kiên cường đã truyền cho em suy nghĩ, lối sống tích cực: Không bỏ cuộc trước khó khăn, kiên trì theo đuổi ước mơ, giữ niềm tin vào bản thân. Điều khiến bài thi nổi bật chính là sự liên hệ giữa hành trình lênh đênh trên biển của nhân vật và quá trình trưởng thành của chính em - cậu học trò luôn nỗ lực để tiến bộ mỗi ngày. Nhiều lúc phải vượt qua nỗi hoài nghi, những thất bại ban đầu để vững vàng trong cuộc sống. Giọng văn chững chạc, dẫn chứng sâu sắc, bố cục mạch lạc cùng phần trình bày sáng tạo, lồng ghép hình ảnh hài hòa với tổng số hơn 70 trang đã giúp tác phẩm dự thi của Hải đoạt giải Nhì và giải "Bài thi ấn tượng nhất”.

Hải cũng nhiều lần tham gia các hoạt động tọa đàm, giao lưu với nhà văn, diễn giả để mở rộng góc nhìn và truyền tải lại những điều bổ ích cho bạn bè. Em đặt mục tiêu mỗi năm đọc tối thiểu 12 cuốn sách; tiếp tục phát triển góc đọc trong lớp học; đề xuất xây dựng "tủ sách nhỏ” hỗ trợ các bạn có hoàn cảnh khó khăn; tham gia tổ chức giới thiệu sách và duy trì thói quen viết cảm nhận để truyền cảm hứng trong cộng đồng.

Gieo mầm nhân ái từ những trang sách

Với cô học trò Hồ Thị Ngọc Quế, lớp 8A7 (Trường Trung học cơ sở Tiên Lục số 1, xã Tiên Lục, tỉnh Bắc Ninh), mỗi cuốn sách, câu chuyện đều là nguồn năng lượng, một cánh cửa dẫn đến tri thức và thay đổi bản thân theo hướng tích cực. Mới đây, Quế gây ấn tượng tại cuộc thi Đại sứ Văn hóa đọc toàn quốc 2025 khi tác phẩm dự thi giành giải Nhì và giải "Truyện ngắn khuyến đọc hay nhất”.

Em Hồ Thị Ngọc Quế.

Chọn làm đề số 2 - viết tiếp lời một tác phẩm đã đọc để lan tỏa tình yêu sách, Quế đồng hành cùng cuốn "Vừa nhắm mắt vừa mở cửa sổ” của nhà văn - họa sĩ Nguyễn Ngọc Thuần. Với em, cuốn sách ấy như một "khu vườn tâm hồn” đầy nắng ấm và những cơn mưa dịu nhẹ của tuổi thơ. Trong bài, Quế viết: "Từ nhân vật Dũng trong cuốn sách "Vừa nhắm mắt vừa mở cửa sổ”, em học được nhiều bài học quý giá về trách nhiệm bản thân đối với gia đình, nhà trường và xã hội. Dũng là một cậu bé có tâm hồn tinh tế, luôn quan sát thế giới bằng cả trái tim. Em rất ấn tượng khi Dũng kể lại lời mẹ: "Khi một ai đó buồn, họ cần rất nhiều người để chia sẻ. Nỗi buồn chỉ vơi đi bằng tình thương, chứ không có phương thuốc nào hết”. Qua lời dạy ấy, em học được rằng sống có trách nhiệm với bản thân không chỉ là chăm lo cho chính mình mà còn là biết yêu thương, đồng cảm và sẻ chia với người khác. Trong truyện ngắn dự thi, Quế không chỉ kể và phân tích mà dẫn người đọc vào hành trình nhìn lại chính mình: Biết yêu thương, biết nhận lỗi, trân trọng những điều "khác biệt” của bản thân và biết gieo vào đời những điều tốt đẹp. Chính sự trong trẻo và nhân văn ấy giúp tác phẩm của em vượt lên hàng nghìn bài thi, xứng đáng với giải thưởng "Truyện ngắn khuyến đọc hay nhất”. Nền tảng để có được bài viết xuất sắc đó đến từ tình yêu sách và chăm đọc. Chị Trần Thị Thơ, mẹ Quế cho biết: "Cháu rất chăm học, nhiều hôm mải học quên cả giờ nghỉ. Đặc biệt cháu rất mê đọc sách. Đối với cháu, quà tặng hay phần thưởng quý giá chính là sách”. Nhờ sự chăm chỉ ấy, các năm học, Quế luôn là học sinh xuất sắc toàn diện, giành giải Nhất, Nhì trong kỳ thi học sinh giỏi môn Ngữ văn cấp huyện.

Quế chia sẻ, sách mở ra cho em thế giới rộng lớn, nuôi dưỡng ước mơ và lòng nhân ái. Điều cảm nhận được ở cô bé xinh xắn, hiền dịu này là một trái tim ấm áp và tinh thần sẻ chia. Quế ấp ủ dự định cùng bạn bè thành lập Câu lạc bộ Sách nói trong trường với thông điệp "Tri thức chẳng cần mở mắt - chỉ cần mở lòng”. Mô hình hướng tới tạo không gian đọc - nghe - chia sẻ sách theo cách mới mẻ, giúp học sinh rèn kỹ năng đọc diễn cảm, làm việc nhóm và khám phá sách bằng giọng nói. Đặc biệt, Quế mong muốn đưa sách nói đến với học sinh khiếm thị, các bạn hoàn cảnh khó khăn hoặc ít có điều kiện tiếp xúc sách giấy. Từ tình yêu sách và góc học tập nhỏ của mình, cô học trò nông thôn đang gieo những hạt mầm nhân ái để văn hóa đọc lan tỏa trong trường, lớp và cộng đồng.