Theo đại diện Nhà máy lọc dầu Nghi Sơn, đơn vị chiếm 35% tổng nguồn cung xăng dầu trong nước cho biết, nhà máy phải cắt giảm công suất từ 105% xuống còn 80% và có thể dừng hoạt động từ giữa tháng 2 tới. Vụ việc xảy ra do Tập đoàn Dầu khí Việt Nam (PVN) chưa thực hiện một số nghĩa vụ tài chính với nhà máy này, khiến việc nhập dầu thô phục vụ sản xuất bị gián đoạn. 

Chủ động nguồn hàng

Theo đại diện của Tập đoàn Xăng dầu Việt Nam (Petrolimex) cho biết, mỗi tháng tập đoàn nhập hơn 235.000 m3 xăng dầu từ Nhà máy lọc dầu Nghi Sơn, do đó, việc nhà máy có thể dừng hoạt động sẽ ảnh hưởng không nhỏ tới kế hoạch kinh doanh toàn hệ thống, đặc biệt trong tình hình nguồn cung khan hiếm và giá cả diễn biến khó lường như hiện nay. Nếu Nhà máy lọc dầu Nghi Sơn ngưng cung cấp xăng dầu không có lý do thỏa đáng là rất nghiêm trọng, không tuân thủ hợp đồng và thông lệ quốc tế, khiến Petrolimex không có giải pháp xử lý kịp thời. Trước mắt, Petrolimex sẽ yêu cầu doanh nghiệp bao tiêu sản phẩm của lọc dầu Nghi Sơn, nếu cung ứng thiếu so với hợp đồng phải có nghĩa vụ mua bổ sung nguồn hàng thay thế theo quy định. Mặt khác, Tập đoàn cũng cố gắng tìm kiếm nguồn hàng nhập khẩu bổ sung và điều tiết hệ thống phân phối để đáp ứng tốt nhất theo khả năng và tồn kho thị trường. Tương tự, đại diện một số đầu mối xăng dầu cũng yêu cầu Nhà máy lọc dầu Nghi Sơn thường xuyên cập nhật tình hình sản xuất. Nếu nguồn cung trong nước gặp khó khăn, phải kịp thời thông báo để doanh nghiệp biết và chủ động đàm phán với đối tác cung ứng nước ngoài nhập thêm hàng. 

Liên quan thông tin dừng hoạt động của NSRP, đại diện của PVN khẳng định, theo điều lệ công ty, Ban điều hành NSRP phải chịu trách nhiệm về hiệu quả hoạt động sản xuất, kinh doanh, bao gồm công tác nhập dầu thô và công suất vận hành nhà máy,… Việc NSRP tự ý hủy nhập hai chuyến tàu dầu thô dẫn đến nguy cơ dừng hoạt động hoàn toàn thuộc phạm vi trách nhiệm của Ban điều hành NSRP, không liên quan việc phê duyệt gia hạn thỏa thuận (RPA) và thanh toán sớm (EP) hợp đồng FPOA. Các vấn đề về RPA và EP là các nội dung nằm trong phương án tái cấu trúc tổng thể NSRP và đang trong quá trình đàm phán. Hiện PVN đang nỗ lực đàm phán, thuyết phục và thống nhất với các bên góp vốn nước ngoài về giải pháp tái cấu trúc tổng thể NSRP nhằm duy trì hoạt động an toàn, hiệu quả công ty cũng như bảo đảm quyền lợi của PVN và phía Việt Nam. Để chủ động nguồn cung và đáp ứng nhu cầu xăng dầu của người dân trong giai đoạn này, Công ty cổ phần Lọc hóa dầu Bình Sơn (BSR - đơn vị thành viên của PVN) đã tăng công suất vận hành của Nhà máy Lọc dầu Dung Quất lên 103%, thể hiện nỗ lực rất lớn trong việc tìm kiếm, thu xếp nguồn dầu thô đầu vào để cung ứng xăng dầu cho thị trường.

Ổn định thị trường

Phó Giám đốc phụ trách sản xuất Nhà máy lọc dầu Dung Quất, Cao Tuấn Sĩ cho biết, để bảo đảm cho nhà máy vận hành thông suốt, đáp ứng yêu cầu ở công suất cao, bốn nguồn lực đã được BSR chuẩn bị, đó là thiết bị vận hành tin cậy, nhân sự bảo đảm sức khỏe, vật tư sẵn sàng tại chỗ và an ninh an toàn được giám sát liên tục. Trong đó, công tác phòng, chống dịch Covid-19 được thực hiện xuyên suốt và theo các kịch bản xử lý cụ thể nhằm đủ nhân sự vận hành, bảo dưỡng. Trong dịp Tết Nguyên đán, nhà máy bố trí 600 chuyên gia, kỹ sư và công nhân luân phiên làm việc hai ca liên tục. Các kỹ sư, chuyên gia thường xuyên kiểm tra và xử lý các mối nguy về công nghệ, thiết bị để bảo đảm ở mức cao nhất về an toàn và vận hành liên tục. Trưởng Ban Quản lý cảng biển Nguyễn Ngọc Dũng cho biết thêm, trong những ngày Tết, BSR sẽ nhập hai chuyến dầu thô với khối lượng mỗi chuyến trung bình khoảng 85 nghìn đến 90 nghìn tấn nhằm bảo đảm nguyên liệu cho nhà máy vận hành.

Nhằm bảo đảm ổn định nguồn hàng trên thị trường, Vụ trưởng Thị trường trong nước (Bộ Công thương) Trần Duy Đông cho biết, Bộ Công thương đã làm việc với NSRP và có văn bản gửi các sở công thương, một số doanh nghiệp, thương nhân phân phối xăng dầu trong nước. Bộ đã yêu cầu NSRP báo cáo về kế hoạch nhập khẩu nguyên liệu, kế hoạch sản xuất như đã đăng ký. Nhà máy lọc hóa dầu Nghi Sơn cũng phải báo cáo tiến độ, kế hoạch và tiến độ giao hàng các hợp đồng đã ký với các đầu mối xăng dầu, không để xảy ra chuyện dừng sản xuất mà không thực hiện hợp đồng, ảnh hưởng tới nguồn cung xăng dầu trong nước. Đồng thời, cũng yêu cầu các thương nhân đầu mối xăng dầu có kế hoạch nhập khẩu, bảo đảm nguồn cung, duy trì xăng dầu trong hệ thống để bán hàng liên tục, phục vụ sản xuất, tiêu dùng.