Những con đường mơ ước

Những ngày đầu năm học 2025-2026 em Bàn Thị Nhung (sinh năm 2014), dân tộc Dao, thôn Thanh Chung, xã Tây Yên Tử tự đạp xe đến trường, không cần bố mẹ đưa đón nữa. Bởi con đường hơn 2 km từ nhà em đến đường rẽ vào Khu du lịch tâm linh - sinh thái Tây Yên Tử mới được trải bê tông. Những đoạn đường qua suối, hiểm trở nay được thay thế bằng ngầm tràn chắc chắn, có ụ cảnh báo nước sâu. "Từ ngày có đường bê tông mới con không sợ phải đi học muộn hay phải nghỉ học nữa, kể cả khi trời có mưa” - Em Bàn Thị Nhung chia sẻ.

Tuyến đường vào thôn Thanh Chung, xã Tây Yên Tử mới hoàn thành.

Nghe câu chuyện của cháu nội với khách, ông Bàn Sinh Trình cho biết, khu nhà ông đang ở chỉ có 7 hộ dân sinh sống nhưng lại có hàng trăm ha rừng kinh tế của gần 30 hộ dân khác cùng nhiều cánh rừng tự nhiên. Dù rất gần đường tỉnh 293 nhưng trước đây bà con vẫn phải đi bằng lối mòn. Hễ có mưa, nước suối dâng cao là các hộ không thể đi làm được. Khi khai thác gỗ rừng trồng, tiền thuê nhân công vận chuyển rất tốn kém. Để có đường bê tông mới vào nơi xa nhất của thôn, gia đình ông cùng các hộ có rừng đã hiến hơn 10 nghìn m2 đất để làm đường, riêng gia đình ông hiến hơn 600 m2 đất vườn và thổ cư.

Được biết, tuyến đường thôn Thanh Chung vừa được xây mới thuộc "Dự án quy hoạch sắp xếp, bố trí ổn định dân cư tại chỗ thuộc thôn Sản, Dần và Dần 3, xã Hữu Sản; tổ dân phố Mậu, tổ dân phố Thanh Chung, thị trấn Tây Yên Tử; thôn Đồng Riễu, thôn Đồng Mạ, thôn Bán, xã Dương Hưu; thôn Lọ, xã Lệ Viễn; thôn Gốc Sau, xã Giáo Liêm, huyện Sơn Động” (cũ). Dự án nằm trong Chương trình mục tiêu quốc gia phát triển kinh tế - xã hội vùng đồng bào dân tộc thiểu số và miền núi huyện Sơn Động (cũ) năm 2025. Chiều dài các tuyến đường thuộc dự án là hơn 5,6 km, rộng từ 3,5 m trở lên với 5 ngầm tràn và 2 cống hộp. Tổng mức đầu tư hơn 32 tỷ đồng từ nguồn ngân sách Nhà nước. Riêng tuyến đường vào thôn Thanh Chung dài 3,2 km, có 2 ngầm tràn.

Anh Nguyễn Thế Kiên, đại diện đơn vị thi công (Tập đoàn Đầu tư xây dựng Đông Đô) cho biết, dự án khởi công cuối tháng 10/2024. Nhờ được địa phương quan tâm, sự ủng hộ của bà con trong việc hiến đất và sự tập trung cao nhân, vật lực thi công, đến nay, đơn vị đã xây dựng xong các tuyến: Ba Bếp và tuyến 1,2,3 thôn Thanh Chung (xã Tây Yên Tử). Dự kiến, toàn bộ dự án sẽ hoàn thành vào tháng 11 năm nay, vượt tiến độ 1 tháng, tạo điều kiện thuận lợi cho hàng trăm hộ dân là đồng bào dân tộc ít người, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế rừng và du lịch tại địa phương.

Tạo cơ hội bứt phá, vươn lên

Cùng với dự án nêu trên, giai đoạn 2021-2025, các xã thuộc huyện Sơn Động (cũ) được đầu tư xây dựng hơn 30 công trình giao thông với tổng kinh phí khoảng 1,2 nghìn tỷ đồng. Tiêu biểu là các công trình, dự án như: Cầu thôn Trại Chùa đi Khe Táu, xã Yên Định (khởi công tháng 11/2023, hoàn thành tháng 8/2024); cải tạo, nâng cấp đường Vĩnh An - Vân Sơn (khởi công tháng 9/2023, hoàn thành tháng 6/2025); cải tạo, nâng cấp đường từ thôn Chung Sơn, xã Lệ Viễn (nay là An Lạc) đi thôn Đình, xã Sơn Động (khởi công tháng 12/2023, hoàn thành tháng 6/2025). Tổng mức đầu tư 3 dự án này hơn 180,6 tỷ đồng. Sau khi hoàn thành, các dự án góp phần xóa thế cô lập, thúc đẩy giao thương, phát triển kinh tế - xã hội địa phương.

Ông Nguyễn Thành Phong, Chủ tịch UBND xã Yên Định nhìn nhận, từ ngày công trình cầu Trại Chùa hoàn thành, hơn 300 hộ dân ở thôn Khe Táu và Đồng Hả không còn cảnh cô lập, phải hỗ trợ mỗi khi lũ về. Người dân không phải lo sợ bị lũ cuốn trôi mỗi khi qua ngầm Khe Táu, yên tâm mở mang sản xuất, phát huy kinh tế vườn rừng.

Mặc dù được tỉnh, Trung ương hỗ trợ cải tạo, nâng cấp, phát triển mạng lưới giao thông, song 8 xã vùng cao thuộc huyện Sơn Động (cũ) vẫn cần thêm những tuyến đường mới và cải tạo, nâng cấp nhiều tuyến đường cũ. Hiện Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng Sơn Động (thuộc Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng công trình giao thông, nông nghiệp tỉnh Bắc Ninh số 1), và UBND các xã đang tích cực triển khai đầu tư các dự án: Đường từ xã An Lạc đi Phiên Hương, xã Vân Sơn; đường tránh xã Dương Hưu; đường vành đai xã Tây Yên Tử từ cầu Thác Vọt đi Trường Trung học phổ thông số 3 Sơn Động; cải tạo, nâng cấp tuyến đường từ Cầu Cuối, xã Sơn Động đi thôn Chung Sơn, xã An Lạc; nâng cấp mở rộng đường Khe Táu, Đồng Hả kết nối với xã Đèo Gia… Tổng mức đầu tư các dự án này khoảng 440 tỷ đồng.

Theo ông Hoàng Văn Liêm, Giám đốc Ban Quản lý dự án đầu tư xây dựng Sơn Động, khi hoàn thành, các tuyến giao thông này sẽ góp phần kết nối vùng, xóa các vùng cô lập (khi có mưa, lũ), mở rộng mạng lưới giao thông đối ngoại. Qua đó, nhằm hoàn thiện quy hoạch giao thông vận tải của các xã vùng cao và của tỉnh, tạo thành mạng lưới giao thông hoàn chỉnh, đáp ứng nhu cầu giao thông trong khu vực ngày một tăng, góp phần thúc đẩy phát triển đời sống kinh tế-xã hội của các xã trên địa bàn nói riêng cũng như tỉnh Bắc Ninh nói chung. Các dự án sẽ tạo điều kiện thuận lợi cho việc đi lại, sinh hoạt, bảo đảm an toàn giao thông cho người dân; đồng thời phát triển kết cấu hạ tầng, tạo điều kiện thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh; góp phần công nghiệp hóa, hiện đại hóa nông nghiệp, nông thôn.