Thảo luận về dự án Luật Thuế thu nhập cá nhân (sửa đổi) các đại biểu tập trung vào các vấn đề lớn như điều chỉnh mức giảm trừ gia cảnh, cơ cấu biểu thuế lũy tiến, cũng như việc mở rộng các khoản chi được miễn, giảm trừ trước khi tính thuế.

Phần lớn ý kiến đại biểu cho rằng, việc sửa đổi Luật Thuế thu nhập cá nhân là cần thiết và kịp thời, nhằm phù hợp với biến động kinh tế - xã hội, đời sống người dân và chủ trương cải cách hệ thống thuế theo hướng công bằng, hiện đại.

Cần gắn mức giảm trừ với mức sống tối thiểu của từng khu vực, nhất là tại các đô thị lớn

Các đại biểu bày tỏ sự đồng tình với Nghị quyết ngày 17-10-2025 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội về việc điều chỉnh mức giảm trừ gia cảnh, theo đó nâng mức giảm trừ cho bản thân người nộp thuế từ 11 triệu đồng/tháng lên 15,5 triệu đồng/tháng và cho mỗi người phụ thuộc từ 4,4 triệu đồng/tháng lên 6,2 triệu đồng/tháng, áp dụng từ kỳ tính thuế năm 2026. Đây được xem là bước điều chỉnh quan trọng, thể hiện sự chia sẻ của Nhà nước với người lao động trong bối cảnh giá cả, chi phí sinh hoạt và áp lực đời sống tăng cao.

Với quy định giao Chính phủ chủ động điều chỉnh mức giảm trừ gia cảnh căn cứ vào biến động giá cả, thu nhập bình quân, các ý kiến cho rằng, quy định như vậy là linh hoạt song cần có cơ chế kiểm soát của Quốc hội.

Đại biểu Nguyễn Hải Anh (đoàn Đồng Tháp) phát biểu thảo luận tại tổ.

Phân tích rõ hơn, thảo luận tại Tổ 12 (gồm đoàn Đồng Tháp, Quảng Ngãi), đại biểu Nguyễn Hải Anh (đoàn Đồng Tháp) bày tỏ, dự thảo hiện giao Chính phủ quy định nhiều nội dung quan trọng: Từ mức giảm trừ gia cảnh, danh mục thu nhập khác, ngưỡng vàng miếng chịu thuế, phụ cấp miễn thuế… Mặc dù quy định như vậy là linh hoạt, đảm bảo có thể nhanh chóng điều chỉnh; tuy nhiên những thông số này là những số liệu quan trọng, ảnh hưởng trực tiếp đến đời sống của nhiều triệu người dân, hộ gia đình, nên cần cơ chế kiểm soát của Quốc hội.

Vì vậy, đại biểu đề nghị cơ quan chủ trì soạn thảo quy định theo hướng: Giữ vai trò của Ủy ban Thường vụ Quốc hội trong việc phê chuẩn khung mức giảm trừ gia cảnh, thuế suất tối đa, danh mục thu nhập chịu thuế mới theo đề xuất của Chính phủ. Chính phủ chỉ quy định chi tiết trong phạm vi cho phép.

Đặc biệt, theo đại biểu cần gắn mức giảm trừ với mức sống tối thiểu của từng khu vực, nhất là tại các đô thị lớn, nơi chi phí sinh hoạt cao hơn đáng kể. "Dự thảo luật cho phép Chính phủ quy định mức giảm trừ nhưng chưa đặt ra "nguyên tắc định lượng tối thiểu”. Trong khi đó, chi phí sinh hoạt tại các đô thị lớn hiện đã vượt 20-25 triệu đồng/tháng với hộ gia đình có từ 3-4 thành viên. Nếu không có nguyên tắc gắn với chuẩn mức sống tối thiểu hoặc chuẩn nghèo đa chiều đô thị, việc điều chỉnh có thể chậm và thiếu tính dự báo"-đại biểu Nguyễn Hải Anh bày tỏ.

Bổ sung thêm các khoản chi có ý nghĩa an sinh xã hội được giảm trừ vào thu nhập chịu thuế

Đại biểu Nguyễn Hải Anh cũng bày tỏ đồng tình khi dự thảo luật lần này mở rộng phạm vi các khoản được giảm trừ vào thu nhập chịu thuế, lần đầu tiên cho phép giảm trừ các khoản chi y tế, học phí cho bản thân và người phụ thuộc. Theo đại biểu đây là hướng sửa đổi tiến bộ, phù hợp với xu thế quốc tế, đồng thời góp phần khuyến khích người dân chủ động chi cho giáo dục, chăm sóc sức khỏe. 

Tuy nhiên, đại biểu đề xuất bổ sung thêm các khoản chi có ý nghĩa an sinh xã hội như cho phép giảm trừ lãi vay mua nhà ở duy nhất để ở; giảm trừ cho chăm sóc người phụ thuộc là người cao tuổi, người khuyết tật; giảm trừ phần phí bảo hiểm nhân thọ, bảo hiểm sức khỏe tự nguyện đến một mức trần nhất định, kèm điều kiện có hóa đơn, thanh toán không dùng tiền mặt. Các khoản giảm trừ này không chỉ phản ánh thực tế "rổ chi tiêu” của hộ gia đình Việt Nam mà còn khuyến khích người dân tự bảo đảm an sinh, giảm gánh nặng ngân sách.

Quang cảnh thảo luận tại Tổ 12.

Bổ sung thêm về các trường hợp miễn thuế, giảm thuế, đại biểu Lương Văn Hùng (đoàn Quảng Ngãi) đề nghị bổ sung trường hợp "khủng hoảng về kinh tế - chính trị - xã hội” thì được xem xét giảm thuế; cùng với đó đề xuất quy định thống nhất miễn thuế đối với thu nhập từ tiền lương, tiền công của nhóm nhân lực công nghệ cao thuộc các ngành ưu tiên do Chính phủ quy định.

Việc điều chỉnh biểu thuế lũy tiến từng phần, rút gọn từ 7 bậc xuống còn 5 bậc và nới rộng khoảng cách giữa các bậc thuế được đại biểu đánh giá đây là hướng đi đúng, giúp đơn giản hóa thủ tục tính thuế, minh bạch và dễ hiểu hơn cho người nộp thuế, đồng thời tiệm cận xu hướng quốc tế, bảo đảm nguyên tắc người có thu nhập cao.